W obecnych czasach, gdy ceny węgla są rekordowe, wielu z nas szuka alternatywnych sposobów ogrzewania domu. Ponadto Unia Europejska wprowadza coraz bardziej rygorystyczne przepisy związane z ochroną środowiska, co powoduje, że producenci urządzeń grzewczych, stosują coraz to lepsze rozwiązania, a co za tym idzie, ceny pieców idą znacząco w górę. Użytkownicy szukają więc oszczędności. Najłatwiej znaleźć je zmieniając rodzaj stosowanego paliwa.
Jednym ze sposobów na odejście od węgla, jest ogrzewanie domu za pomocą zboża. To rozwiązanie ma zarówno wady, jak i zalety.
Palenie zbożem zamiast węglem – czy jest opłacalne?
Obecnie najdroższymi formami opału są ekogroszek oraz węgiel. Nie każdy o tym wie, ale jedną z alternatyw dla tych rodzajów paliwa może być zboże w postaci ziarna lub słomy (biomasa nieleśna/ niedrzewna). Po zaopatrzeniu rynku spożywczego nadmiar zbóż lub produkty nienadające się do spożycia można wykorzystać na cele energetyczne. Zmniejszy to emisję substancji szkodliwych to atmosfery.
Niewątpliwie surowiec ten posiada wiele zalet, niestety ma też sporo wad. Przede wszystkim ma niską gęstość energetyczną, włóknistą budowę oraz niekorzystny skład substancji mineralnych. Skład ten jest zmienny w zależności od rodzaju zboża, nawozu oraz warunków atmosferycznych.
Czym można palić w piecu?
Paliwo musi się charakteryzować wysoką wartością opałową oraz niską ilością popiołu. Zboże, w zależności od rodzaju, różni się znacząco, jeśli chodzi o te parametry.
Paliwo | Wartość opałowa MJ/kg | Zawartość popiołu, % |
Ekogroszek | 25,67 | 7,18 |
Jęczmień | 14,83 | 2,49 |
Pszenica | 15,16 | 1,70 |
Owies | 15,16 | 1,89 |
Kukurydza | 14,49 | 1,69 |
Rzepak | 23,65 | 8,82 |
siano | 15,20 | 4,70 |
Słoma owsiana | 15,39 | 4,99 |
Tabela. 1 Analiza techniczna ekogroszku i biomasy
Na podstawie tabeli nr 1 wydaje się, że bez problemu można by skorzystać z przedstawionych biopaliw. Wartość opałowa zbóż jest dosyć wysoka w stosunku do ekogroszku. Ponadto zawartość popiołu jest stosunkowo niska.
Co więcej, zboże, ze względu na swoje niewielkie rozmiary, jest od razu gotowe do wsypania do podajnika pieca, a popiół po jego spaleniu nadaje się do nawożenia.
Ostatnim, ale wcale nie najmniej ważnym, argumentem przemawiającym za wyborem zboża do ogrzewania domu, są jego ceny, dużo atrakcyjniejsze od cen ekogroszku czy węgla.
Negatywny wpływ substancji mineralnych w zbożach
Niestety problem tkwi w ilości substancji mineralnych w tym chloru w zbożu. Otóż jego zawartość w drzewie jest niska, niestety w biomasie jest ona znacznie wyższa. Przedstawia to tabela nr 2.
Rodzaj biomasy | Zawartość chloru, % wag |
Siano | 0,220-0,354 |
Pelet drzewny | 0,005-0,159 |
Słoma | 0,044-0,475 |
Kukurydza | 0,212-0,263 |
Łuska słonecznika | 0,061-0,229 |
Słoma rzepaku | 0,295-0,713 |
Pelet z otrębów zbożowych | 0,075 |
Tabela nr 2 Ilość chloru w biomasie.
Chlor wraz z azotem i siarką, są składnikiem związków, które są odpowiedzialne za korozję urządzeń grzewczych oraz za skażenie środowiska. Nawet przy stosunkowo niewielkim udziale chlorku w paliwie, powoduje wydzielanie KCl, który kondensuje na rurach, co ma znaczący wpływ na korozję. Palenie zbożem w piecu na ekogroszek może mieć więc też negatywne skutki, chociaż coraz więcej producentów zezwala na to, zgodnie z warunkami gwarancji.
Podsumowując, warto spojrzeć na zboże jako na alternatywną formę spalania w piecach. Nie tylko jeśli chodzi o walory ekonomiczne, ale też jakościowe. Rodzi się jednak pytanie, czy jesteśmy gotowi na to, aby wykorzystywać produkt, który przede wszystkim zapewnia nam pożywienie i dla wielu osób stosowanie go jako paliwa może wydawać się nieetyczne. Dobrym pomysłem mogłaby okazać się tu uprawą zboża jedynie na cele energetyczne i korzystanie z nadmiaru zbóż bądź produktów nienadających się do spożycia przez ludzi oraz zwierzęta.
SGS Polska posiada laboratorium, w którym bez problemu można przeprowadzić badania na biomasie. Laboratorium oznaczy takie parametry jak: wartość opałowa, ilość chlorku czy siarki oraz poziom wilgoci. Zapraszamy do współpracy.
Patrycja Cechowska, ekspertka branży Natural Resources AGRI w SGS Polska
Literatura:
- Kocyba M., Szczepański K. , Analiza porównawcza przydatności energetycznej wybranych gatunków biomasy, Rynek Energii, 3, 2018
- Zapała A., Kuklis I., Fabjańska-Świeca G., Tarnowska J., Zastosowanie chromatografii jonowej do oznaczania zawartości chloru w biomasie stałej do celów energetycznych, Chemik, 67, 12, 1217-1226, 2013
- Rozwadowski A., Dziok T., Zmiana składu chemicznego popiołu i poprawa właściwości energetycznych słomy zbożowej w wyniku jej wielokrotnego moczenia w wodzie, Polityka Energetyczna, 20, 1, 117-134, 2017
- Wasilewski R., Hrabak J., Influence of chlorine, sulfur and alkalis content in waste biomass on its use in power production, Archives of Waste Management and Environmental Protection, 17, 1, 1-8, 2015
- https://czysteogrzewanie.pl/2022/09/od-pola-do-pieca-zboze-zamiast-wegla/
