Grains17 Jun 2024
Fuzarioza kłosów zbóż to szereg chorób wywołanych przez różne gatunki grzybów Fusarium, w tym głównie przez Fusarium culmorum, Fusarium graminearum oraz Fusarium avenaceum. Choroba ta dotyka głównie zbóż, a przede wszystkim pszenicy zwyczajnej. Objawy fuzariozy to przede wszystkim żółte przebarwienia na całych kłosach, które pokrywają się nalotem. Rezultatem tej choroby są jasnoróżowe lub białe pomarszczone ziarniaki. Skażone ziarno może zawierać silnie toksyczne mykotoksyny, które mają negatywny wpływ na nasze zdrowie.
Skutki fuzariozy
Fuzarioza kłosów zbóż negatywnie wpływa na jakość ziarna, przy czym nie ma wpływu na ilość plonów. Choroba znacząco wpływa na redukcję wielkości ziarna, obniża masę tysiąca ziaren, zmniejsza zawartość białka czy węglowodanów. Największym jednak problemem jest fakt, że zainfekowane ziarno może wyglądać jak zdrowe, a może już być skażone mykotoksynami – chorobotwórczymi toksynami, które są wtórnymi metabolitami wytwarzanymi przez grzyby.Do najbardziej znanych toksyn z gatunku Fusarium należą: DON – deoksyniwalenol, T-2 i H-2, zearalenon oraz fumonizyny. Mykotoksyny mają silnie toksyczny wpływ na ludzi i zwierzęta – są chorobotwórcze, rakotwórcze i mogą doprowadzić nawet do śmierci.
Zwalczanie fuzariozy w zbożach
Nasilenie tej szkodliwej choroby zależy przede wszystkim od pogody, ale również od rodzaju odmian, sposobu uprawy gleby czy innych czynników agrotechnicznych. Stosowanie fungicydów w okresie kwitnienia jest jednym ze sposobów zwalczania tej choroby. Są też odpowiednie agrotechniki wspomagające zastopowanie rozwoju fuzariozy. Inną możliwością jest uprawa genetycznie odpornych odmian. Warto jednak podkreślić, że zapobieganie fuzariozie jest najlepszym rozwiązaniem.Warto więc na bieżąco monitorować poziom Fusarium w zbiorach. Badanie zanieczyszczeń można przeprowadzić w Pracowni Oceny Zbóż w Gdyni firmy SGS Polska.
Patrycja Cechowska, specjalistka branży Natural Resources w SGS Polska
Bibliografia:
1. Góral T., Fuzarioza kłosów pszenicy. Część 1. Opis choroby i charakterystyka patogenów, Biuletyn Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji roślin, 2657-8913, 2023
2. Góral T., Ochodzki P., Grelewska-Nowotko K., Grzeszczak I, Skład gatunkowy grzybów z rodzaju Fusarium powodujących fuzariozę kłosów pszenicy oraz skażenie ziarna toksynami fuzaryjnymi w latach 2014 i 2015 Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin
3. Tratwal A., Roik K., Baran M., Wielkopolan B., Jakubowska M., Kubasik W., Trzciński P., Bocianowski J., Ocena porażenia kłosów wybranych gatunków zbóż przez grzyby z rodzaju Fusarium oraz Claviceps Purpurea w Polsce w latach 2016-2020.
4. Wiśniewska H., Fuzarioza kłosów pszenicy, Postępy Nauk Rolniczych nr 4/2005
O SGS
Jesteśmy SGS – światowym liderem w dziedzinie badań, inspekcji i certyfikacji. Jesteśmy uznawani za globalny punkt odniesienia w zakresie zrównoważonego rozwoju, jakości oraz uczciwości. 99 600 naszych pracowników obsługuje sieć biur i laboratoriów na całym świecie.
