Dopuszczalne poziomy tebukonazolu w winogronach: perspektywa globalna

Tebukonazol, fungicyd (środek grzybobójczy) o silnym działaniu z rodziny triazoli, stał się niezbędnym narzędziem w nowoczesnym rolnictwie. Jego zdolność do ochrony upraw, zwłaszcza winogron, przed niszczycielskimi chorobami grzybiczymi sprawiła, że jest stosowany w winnicach na całym świecie. Jednak te same właściwości, które powodują, że oprysk tebukonazolem jest skuteczny, wywołały pytania o jego bezpieczeństwo. Trwałe pozostałości w żywności doprowadziły do ustanowienia surowych przepisów, mających na celu znalezienie równowagi między potrzebami rolnictwa a zdrowiem konsumentów. Niniejszy artykuł zawiera dogłębne spojrzenie na stosowanie tebukonazolu, działanie tej substancji, związane z nią zagrożenia oraz międzynarodowe normy regulujące jej obecność w winogronach.

Czym jest tebukonazol?

Tebukonazol jest ogólnoustrojowym fungicydem wprowadzonym w latach 80. XX wieku, przeznaczonym do zwalczania szerokiego spektrum patogenów grzybowych. Jego sposób działania polega na hamowaniu biosyntezy steroli w grzybach, skutecznie zapobiegając tworzeniu się błon komórkowych, co w efekcie prowadzi do ich śmierci. Dzięki temu tebukonazol jest wysoce skuteczny w zwalczaniu chorób, takich jak mączniak prawdziwy i plamistość liści.

Popularność środków zawierających tebukonazol gwałtownie wzrosła w sektorze rolniczym ze względu na:

• działanie ogólnoustrojowe: tebukonazol jest wchłaniany przez roślinę, zapewniając długotrwałą ochronę, której nie może zmyć deszcz;
• szerokie spektrum działania: działa na wiele gatunków grzybów, oferując wszechstronne zastosowanie w różnych uprawach, najczęściej w hodowli winogron;
• ·opłacalność: skuteczność w niskich stężeniach sprawia, że jest to preferowany wybór wśród rolników poszukujących niezawodnej ochrony.

Jednak ten ogólnoustrojowy charakter oznacza, że pozostałości tego środka przeciwgrzybiczego mogą znaleźć się w tkankach roślin, w tym w owocach, takich jak winogrona, budząc obawy co do bezpieczeństwa spożycia przez ludzi.

Rola tebukonazolu w sadownictwie i rolnictwie

Wartość tebukonazolu w uprawie winogron jest nieoceniona. Winogrona są szczególnie podatne na choroby grzybicze, które mogą wpływać zarówno na zbiór, jak i jakość tych zbiorów. Wprowadzenie oprysków na winogrona w postaci tebukonazolu zrewolucjonizowało postępowanie z chorobami w winnicach, zapewniając skuteczne rozwiązanie dla wyzwań związanych z grzybami.

Producenci winogron wybierają tebukonazol z kilku powodów.

Skuteczność tebukonazolu sprawiła, że stał się on preferowanym fungicydem w regionach o obfitych opadach deszczu, gdzie infekcje grzybicze są bardziej rozpowszechnione. Jego ogólnoustrojowy charakter pozwala mu poruszać się w roślinie, docierając do ukrytych obszarów, do których nie mogą dotrzeć fungicydy kontaktowe (inaczej powierzchniowe, takie jak dodyna). Znacząco poprawiło to jakość winogron, zwłaszcza na obszarach, gdzie produkcja wina premium wymaga owoców wolnych od chorób.

Niemniej jego powszechne stosowanie doprowadziło do kumulacji pozostałości, nie tylko w winogronach, ale także w otaczającym nas środowisku. Ta uporczywa obecność podsyciła debaty wśród organów regulacyjnych i grup środowiskowych, naciskając na bardziej rygorystyczne monitorowanie i egzekwowanie przepisów.

Wpływ tebukonazolu na zdrowie

Zagrożenia dla zdrowia związane z tebukonazolem znalazły się w czołówce dyskusji regulacyjnych. Chociaż ogólnie uważany jest za bezpieczny przy prawidłowym stosowaniu, długotrwałe narażenie lub spożywanie żywności o wysokim poziomie pozostałości może prowadzić do problemów zdrowotnych:

• zaburzenia endokrynologiczne: niektóre badania sugerują, że tebukonazol może zakłócać funkcjonowanie hormonów, potencjalnie wpływając na zdrowie reprodukcyjne. Doprowadziło to do sklasyfikowania go jako substancji zaburzającej gospodarkę hormonalną w kilku regionach;
• skutki neurologiczne: w dużych dawkach tebukonazol powiązano z objawami neurologicznymi, takimi jak zawroty głowy, bóle głowy i łagodna dezorientacja;
• potencjał rakotwórczy: chociaż dowody nie są jednoznaczne, niektóre badania wskazują na możliwy związek między długotrwałym narażeniem na tebukonazol a niektórymi rodzajami nowotworów. Obawy te skłoniły organy regulacyjne do egzekwowania konserwatywnych dopuszczalnych poziomów dla pozostałości, zwłaszcza w przypadku produktów spożywczych, takich jak winogrona, które są powszechnie spożywane.

Nacisk na bardziej rygorystyczne kontrole pozostałości tebukonazolu wynika z tych potencjalnych zagrożeń, a organy ds. bezpieczeństwa żywności opowiadają się za podejściem „lepiej zapobiegać, niż leczyć”.

Obecne globalne przepisy dotyczące tebukonazolu

Status prawny tebukonazolu różni się znacznie na całym świecie, odzwierciedlając różne poziomy ostrożności i zależności od tej substancji chemicznej w rolnictwie.

Kodeks Żywnościowy (Codex Alimentarius), kluczowy międzynarodowy organ normalizacyjny, ustanowił wytyczne dotyczące pozostałości tebukonazolu w żywności. Limity te służą jako punkt odniesienia, który wiele krajów dostosowuje do swoich lokalnych uwarunkowań. Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) nakłada jedne z najsurowszych najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości (NDP), często ustalając niższe progi niż w zaleceniach Kodeksu, ze względu na zasadę ostrożności. Stany Zjednoczone, za pośrednictwem Agencji Ochrony Środowiska (EPA), ustaliły swoje NDP w oparciu o lokalne wzorce konsumpcji i potrzeby rolnictwa, równoważąc bezpieczeństwo konsumentów z wymaganiami przemysłu.

W Azji istnieje mieszanka podejść regulacyjnych, przy czym niektóre kraje ściśle przestrzegają norm Kodeksu, podczas gdy inne ustalają wyższe limity, odzwierciedlając lokalną częstość występowania chorób grzybiczych i praktyk rolniczych. Kraje Ameryki Łacińskiej, silnie uzależnione od eksportu winogron, często dostosowują swoje limity do najsurowszych norm międzynarodowych, aby utrzymać dostęp do rynku w Europie i Ameryce Północnej.

Monitorowanie i wykrywanie tebukonazolu w winogronach (uprawy, produkcja)

Zapewnienie zgodności z limitami tebukonazolu wymaga zaawansowanych technik monitorowania i podejścia opartego na współpracy między organami regulacyjnymi a sektorem rolnym.

Organy regulacyjne polegają na zaawansowanych metodach analitycznych, takich jak chromatografia gazowa (GC) i chromatografia cieczowa z tandemową spektrometrią mas (LC-MS/MS) w celu wykrycia nawet najmniejszych pozostałości w winogronach. Technologie te oferują wysoką czułość, kluczową dla identyfikacji niezgodnych próbek, które mogą stanowić zagrożenie dla konsumentów. Regularne inspekcje i pobieranie próbek są podstawą programów bezpieczeństwa żywności, a władze skupiają się zarówno na produkcji krajowej, jak i importowanych towarach, aby upewnić się, że spełniają one ustalone NDP.

Akredytowane laboratoria, często współpracujące z platformami bezpieczeństwa żywności, takimi jak SGS Digicomply, zapewniają wiedzę techniczną niezbędną do przeprowadzania takich ocen. Ich rolą jest nie tylko wykrywanie naruszeń, ale także wspieranie ciągłego doskonalenia praktyk rolniczych, doradzanie rolnikom w zakresie prawidłowego stosowania i harmonogramu w celu zminimalizowania obecności pozostałości.

Trendy w skażeniu tebukonazolem

Na podstawie danych SGS Digicomply Food Safety Intelligence Hub, incydenty zawierające Zagrożenie: Tebukonazol, zakwalifikowane jako Zagrożenie: Skażenie i zaraportowane przez Źródło: Organ Rządzący, pokazały znaczny wzrost w ciągu ostatniej dekady. Liczba wzmianek stopniowo rosła od 2010 r., odzwierciedlając zwiększoną uwagę organów regulacyjnych i ulepszone możliwości monitorowania.